Kral İşpuini ; Eritia’nın ölümüyle büyük şok yaşamıştır. Arame’nin akıl sağlığını bozması ile kendi yaptığı kale zindanına hapis olunmuştur. İşpuini; Eritia için büyük bir cenaze töreni düzenlenmiş, törene düğün için gelen, Palu ve Harput Kralları da eşlik etmişlerdir. İşpuini, Arame’nin yardımcısı Zerguni’yi çağırarak büyük bir kaya mezarı inşa etmesini söyler.
Zerguni, kale’nin yapımında çalışan en yetenekli ustalarını bu mezarın yapımında görevlendirir ve iki gün gibi kısa bir sürede kaya mezarını inşa ederler. Mezar yapımında kayaların altında ezilerek can veren birçok işçide olmuş, İşpuini; Kaya mezarı’nın duvarını Arame’nin zindanına bitişik olarak yapmalarını da emretmiştir. Ancak; Arame; bu durumu hissedebilecek bir durumda değildir.
Kral İşpuini; muhafızlarına kralların ölümünde yapılan yakılarak gömme töreninin yapılmasını emreder. Eritia’nın naaşı; yöresel Urartu kıyafetleri ile birlikte günahsız 4 erkek ve 4 kadın’ın sırtında ağıtlar eşliğinde, tören alanına getirilir. Eritia’nın ölümüne dair günahların akan kan ile gitmesi için, adak olarak on tane kurban kesilir. Bu kurbanların başları ve kemikleri de naaşın etrafına konularak yakma törenine geçilir. Ateşi Ertia’nın en sevdiklerinden birinin yakması gerekmektedir. Bu görev için babası seçilir. Kader bu ya, on tane hayvan, düğün ve Kale’de biten bir hayatın son töreni. Babası gözyaşları içinde ateşi yakar. Eritia’nın naaşının yakılması ile külleri hayvan kemik tozları ile birlikte Urneler (Ölü çömlekleri) içerisinde kaya mezarı içerisine konulur (Yiğitpaşa, 2010).
Merasim bitiminde ise kesilen hayvanların etlerinden büyük bir ziyafet verilir. Ziyafette; Fırat vadisinden getirilen Şabut balığı da vardır. Şabut, o yörede ki insanlar için kutsal törenlerde ikram edilen bir balıktır. İri ve heybetli duruşu ve bıyıkları ile bir kral balığı olduğu her halinden bellidir. Fırat aktığı sürece bu balıkta var olacaktır. İmikuşağı vadisinden getirilen sarı renkli bir meyve de Kral İşpuini’nin önüne sunulur. İşpuini bu meyvenin hiç bu kadar lezzetlisini yemediğini çekirdeklerinin itina ile saklanmasını emreder. Kale ve etrafında bu çekirdeklerin dikilmesini bu vadinin etrafında her zaman bu altın benzeri meyvenin yaşatılmasını emreder. Palu ve Harput krallarına da bu meyvelerden ikram eder. Eritia’nın anısına yaptırdıkları tunç küpeler ve bileklikler törende bulunanlara dağıtılırlar.
Kral İşpuini, töreni, Güneş tanrısı Ardini’nin de izlediğini söyleyerek ve güneşe el açarak şu sözlerle bitirir. Tanrı Ardini, İki başlı yılan’ın zehrinden halkımı koru. Bu topraklar var olduğu müddetçe düşmanlarda var olacaktır. Güneş’in hep parlasın ve düşmanı yaksın. Bu kale halkı ve etrafı için bolluk ve bereket hep olsun. Altın sarılı meyveler, yemişler, akan sular, hep bu dağın eteklerine bolluk getirsin.
Altın gagalı Kartal’ın töreni süzülerek izlediğini gören İşpuini, tanrıların hoşnut olduğundan emin olur. Kral, Zerguni’ye emir vererek, Arame’nin yanına gidip iki başlı yılan’ın başının ezildiğini söylemesini ister. Zerguni’de kral’ın buyruğunu yerine getirir. Arame ise, bu sözlere boş gözlerle bakmaktan başka hiçbir ifade vermemiştir. Ancak Arame ile Eritia artık sırt sırta uyumaktadırlar.
Resim: https://elazigsurmansethaber.com/wp-content/uploads/2021/02/5efd1602eae0fd4939f0cb9d209bfc64-2.jpg
Sağlıcakla kalın.
Not: Hikaye, dönemin bazı kişi ve karakterleri göz önüne alınarak, tamamen kurgudan ibarettir.
Literatür:
Yiğitpaşa, D., 2010. URARTU ÖLÜ GÖMME GELENEKLERİ VE ÖLÜMLE İLGİLİ RİTÜELLER. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi. 177-202.
Prof.Dr.İNANÇ ÖZGEN
Fırat Üniversitesi
Biyomühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi
Yazarın Tüm Yazılarını Görmek İçin TIKLAYINIZ
ULUSAL
1 saat önceULUSAL
1 gün önceULUSAL
6 gün önceGÜNDEM
28 gün önceGENEL
05 Aralık 2024GÜNDEM
05 Aralık 2024GÜNDEM
05 Aralık 2024Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.