Tarihi boyutta Asya dinleri denildiği zaman, ilk akla gelen din Şamanizm’dir. Ancak şamanizm’in din olup olmadığı bugün dahi tartışılan bir konudur. Şamanizim öncelikli olarak Türklere izafe edilen bir kült’tür.
Ziya Gökalp, şamanizmin; eski Türklerde kehanetin ve kutsal tıbbın ismi olduğunu, bilahare sihir ve büyü kimliğine durumuna dönüştüğünü söyler. İstisnai bir kaç kişiden biri olan A. İnan ise şamanizmin din olduğunu söyler.
Çoğunluk tarihçiler: Şamanları tabiat kuvvetlerine ve olaylarına ( Güneş, ay, orman, dağ, ağaç, su, ırmak, göl vb.) saygı duyan, onlardan sağlanan edinimleri; toplumsal hizmet olarak kullanan ve yol gösteren seçilmiş akil kişilerdir.
Prof. Dr İbrahim Kafesoğlu, şamanizmin din olmadığını delillerle ispatlar. Prof. Dr bahattin Ögel’de Kafesoğlu ile aynı görüştedir. Bu iki tarih bilimcisine göre,Türkler, ne şamanist totemist’dirler. Göktürlerin kurt efsanesine inanmaları ve kurt başını milli arma olarak seçmeleri totemist bir tavır değildir.
Prof.Dr Hikmet Tanyu’da, eski Türklerin dinine; şamanizm denilemeyeceğini, tek tanrı dini olup,Gök- Tanrı dini denileceğini, ” Hanifler” gibi gibi bir inanç sahip olduğunu delilleri ile ortaya koyanlardan biridir. Onuncu asrın ilk yarılarında Oğuzları ziyaret eden halifenin elçisi İbni Fadlan/ ”bir Türkün zulüm gördüğünde veya zorluklarla karşılaştıklarında başını yukarıya kaldırıp ” Bir Tengri” diye dua ettiklerini söyler.
HUNLAR VE GÖKTÜRKLERDE HANİFİLİK
Büyük Hun Devleti (Asya) Kağanı Mete Han, M.Ö. 176 da Çin İmparatoruna bir mektup yazar. Mektubunda; kendisinin Tanrı tarafından tahta çıkarıldığını ve askeri zaferleri Gök Tanrı’nın ” inayet” ile kazandığını belirtir. Yine Hun Kağanı Kün-Gün Han, M.Ö.183 de Çin İmparatorunun hazırladığı tuzaktan ” Gök Tanrı” takdir buyurması sonucu kurtuldüğunu söyler. Reşideddinin eseri Oğuzname’sin de Oğuz Kağanın seferlerini tek Tanrı inancını yaymak için yaptığıyazılıdır.
Türklerde ” Hanifilik” kainatı yaratıp yöneten, her şeye kadir Gök Tanrı anlayışı ve kabulü ile yaşanmıştır. Ruh, kıyamet, kıl köprü (sırat köprüsü), cennet (uçmak), cehennem (tamu), öldükten sonra tekrar diriltileceğine, Gök Tanrı’sız hiç bir şeyin olmayacağına inanlır. Kitabesinde Bilge Kağan kağanlığının Gök Tanrı’nın istemesi sonucu gerçekleştiğini söyler.
Türklerin tek Tanrı inancı sadece onlarla sınırlı kalmamış; uzun süre kendilerinin koyun çobanlığını yapan Moğollara da benimsetmişlerdir. XII. seyyahlarından Plano Karpin’in seyahetnamesinde; Cengiz Hanın torunlarından Mengü Han ” Biz Moğollar, kendi iradesiyle bizi yaratan ve öldüren ve bize adil kalp veren tanrıya inanıyoruz der. Keza Tunguzlar da öyledir.
TÜRKLER DAİMA TEK TANRI İNANCINI YAŞADILAR.
Süryahi Miahel Türklerin Dini hakkında bilgileri vermektedir:
Türkler oturdukları içi bölgelerde bile TEK TANRI’ya inanıyorlardı.Türklere dininin ne olduğu sorulunca onlar Tek Tengri yani, Allah cevabını verirlerdi
Günümüz batılı dinler tarihcilerinden Mircea Eliade ise Türklerin dini inançları hakkında şöyle demektedir: Türkler Tek Tanrıya inanıyorlardı, bütün dualarını O’na yapıyorlardı. Ancak mabetleri yoktu, yaşadıkları tüm coğrafyayı mabed kabul ederlerdi.
1- Tanrı, sonsuz bir hayata sahiptir, ezeli ve ebedidir.
2- Tanrı herşeyi yaratır.
3- Tanrı yaşatır.
4- Tanrı öldürür.
5-Tanrı üstün bir kudret sahibidir.
6- Tanrı insan kaderine hakimdir. İnsana güç, başarı zafer verir, kainatı yönetir.
7- Tanrı irade sahibidir.
8- Tanrı kelam sahibidir.
9- Tanrı herşeyi en iyi bilen, insana bilgi verendir.
10- Tanrı, esirgeyici ve koruyucudur.
11- Tanrı, kulun duasını kabul edendir.
12- İnsan, Tanrının buyruğunda onun kuludur.
Sonuç: Türkler daima Tek Tanrı inancını yaşamakla kalmamış, ayrıca Tek Tanrı inancının bütün Asya’ya yayılmasını sağlamışlardır. Son Din ve tüm insanların ihtiyacı İslamiyede hemen intisap yegane sebebi daima Tek Tanrı inancı ile yaşamalarıdır..
GÜNDEM
3 gün önceGÜNDEM
5 gün önceELAZIĞ
13 gün önceULUSAL
19 gün önceGÜNDEM
20 gün önceELAZIĞ
24 gün önceULUSAL
07 Ekim 2024Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.