0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

 

Anton Çehov’un Al­tın­cı koğuş ki­ta­bı­nın son say­fa­sın­da yazan bir cüm­le­nin, 1892 yı­lın­da yap­mış ol­du­ğu bir tav­si­ye­yi içer­di­ği­ni ve bu tav­si­ye­nin ne kadar doğru ve an­lam­lı ol­du­ğu­nu his­set­tim. Bunu si­zin­le pay­laş­mak is­te­dim. Çünkü mil­let ola­rak en fazla ih­ti­yaç duy­du­ğu­muz ko­nu­lar­dan biri belki de. Bu tav­si­ye şu: “Ka­mu­sal alan­da okuma se­ans­la­rı ol­ma­lı.”
Evet! Bu öneri şu an en fazla ih­ti­ya­cı­mı­zın ol­du­ğu ve de­ğer­len­di­ril­me­si­nin elzem ol­du­ğu bir ge­rek­si­nim. Kü­tüp­ha­ne­le­ri­miz ye­te­rin­ce var mı? Şükür. Yok di­ye­me­yiz. İşlev­sel mi? Bence Hayır! Neden! Çünkü kü­tüp­ha­ne­ler, “Çağ­daş eser­le­rin okun­du­ğu, fikir üre­til­di­ği, fi­kir­le­rin ye­ri­ne ye­ni­si­nin ek­len­di­ği bir alan ol­mak­tan zi­ya­de, anlık ödev ge­rek­si­ni­mi­ne bi­na­en, o anın ih­ti­ya­cı­na yö­ne­lik öğ­ren­ci­ler için kul­la­nı­lan veya ders ça­lış­ma me­kâ­nı ola­rak de­ğer­len­di­ri­len be­to­nar­me ya­pı­lar­dır.” Kü­tüp­ha­ne­ler; me­kâ­nın me­zar­lık ses­siz­li­ğin­den fay­da­lan­mak için kul­la­nı­lan ölü me­kân­lar­dan öteye git­mi­yor. Di­ji­tal çağda her­kes is­te­di­ği eser­le­re in­ter­net üze­rin­den ula­şı­lı­yor ma­sa­lı ise sa­de­ce ken­di­mi­zi kan­dır­dı­ğı­mız ma­sal­lar­dan bir­ka­çı. Uzağa git­me­ye gerek yok, yak­la­şık 30 yıl önce ev­le­rin kü­tüp­ha­ne­le­ri daha zen­gin, aile bi­rey­le­rin­de kitap oku­yan, an­sik­lo­pe­di ka­rış­tı­ran daha çok, kül­tür­lü insan sa­yı­sı daha da faz­lay­dı. Şimdi ki durum içler acısı. Bir tane roman, de­ne­me, öykü ki­ta­bı bi­tir­me­den do­la­şan mü­hen­dis, dok­tor ve hatta öğ­ret­men var. So­nu­muz ne­re­ye gi­di­yor? Po­pü­ler kül­tü­rün yoz­laş­tır­dı­ğı bir Nesil’e doğru gi­di­yor. Ası­mın nesli mi? Oda ne? Meh­met Akif Ersoy ne demiş:
“Asım’ın nesli di­yor­dum ya, ne­sil­miş ger­çek
İşte çiğ­net­me­di na­mu­su­nu, çiğ­net­me­yecek.”
“İşte bu nes­lin kay­bol­ma­ya yüz tut­tu­ğu yaş­ta­yız. Hey hat! Titre! Ken­di­ne gelir misin? Bi­lin­mez! De­va­sa ca­mi­ler inşa et­mek­le bu iş çö­zü­lür mü? Çö­zül­mez! Az kaldı! Et­ra­fı­mız küf­far­la dolu, Bi­len­di­ler! Unut­ma ki küçük bir sar­sın­tı­da bo­ğa­zı­mı­za ke­lep­çe ta­ka­cak­lar. “ Kar­nı­mız bir şe­kil­de doyar. Aç kal­ma­yız. Ama ru­hu­muz doy­maz­sa, bil ki dünya yu­var­lak de­ğil­dir”.
Bu ne­den­le tek çözüm, bi­linç­li insan pro­fi­li­ni ye­ni­den inşa etmek. Du­rak­la­ra, has­ta­ne­le­re, met­ro­la­ra, tren gar­la­rı­na, pos­ta­ne­le­re ki­tap­lık­lar ku­ra­lım. Bı­ra­kın yere iz­ma­rit ata­cak­la­rı­na, ki­tap­la­rı at­sın­lar. Yırt­sın­lar, par­ça­la­sın­lar, ama oku­sun­lar. Özel sek­tö­re, büyük fir­ma­la­ra kü­tüp­ha­ne ve okuma se­an­sı şartı ge­ti­re­lim. Hatta hü­kü­me­tin yap­tı­ğı en güzel iş­ler­den biri, okul ki­tap­la­rı­nı üc­ret­siz da­ğıt­ma­nın ya­nın­da, dev­let des­tek­li özel sek­tör­le­re kitap ve kü­tüp­ha­ne des­te­ği ve­re­lim. Kötü mü olur?
Çehov ne kadar doğru söy­le­miş­sin. “Ka­mu­sal alan­la­ra, iş­lev­sel okuma sa­lon­la­rı tesis et­me­nin yanı sıra, günde be­lir­li sa­at­le­ri zo­run­lu kitap oku­ma­ya ayır­ma­lı, okul­lar­da üni­ver­si­te­ler­de ve­ril­me­ye­ni ka­mu­sal alan­lar­da ver­me­li­dir.”
Say­gı­la­rım­la.

Prof.Dr.İNANÇ ÖZGEN

Fırat Üniversitesi

Biyomühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi

 

Yazarın Tüm Yazılarını Görmek İçin TIKLAYINIZ