ERTUĞRUL YILDIRIM

ERTUĞRUL YILDIRIM

01 Mart 2021 Pazartesi

KARABAĞDA İRAN VE İSRAİL DURUŞU

KARABAĞDA İRAN VE İSRAİL DURUŞU
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Rusya ve İran’ın Ortadoğu kavşağında artan etkisinden İsrail’in duyduğu rahatsızlık neticesinde İsrail tarihten gelen yakın dostluk ilişkileri çerçevesinde Azerbaycan ile yakın ilişki kurmaya özen göstermiştir. Azerbaycan’ın bağımsızlığını tanıyan ilk devlet olma statüsünde olan İsrail Dağlık Karabağ stratejisinde Ermenistan’ın açık veya kapalı olarak yanında duran İran ve Rusya’nın karşısında Azerbaycan’ın yanında durmuştur. Hocalı katliamında Rusya’nın milyarlarca dolar değerinde füze ve silahı Ermenistan tarafına yığınak yaptırarak bu katliamın bir nevi olmuştu. Orta Asya Enerji hattında duran Azerbaycan’ın İsrail ile olan ilişkileri sadece İran karşıtlığından kaynaklanmamaktadır.

Uzun yıllardır Azerbaycan’da yaşayan Yahudi toplulukları Azerbaycan’da bağımsızlık öncesi ne de bağımsızlık sonrası dönemde antisemitik yaklaşımlarla karşılaşmamış barış ve huzur içerisinde yaşamlarını sürdürmüşlerdir. İsrail’i temelden gelen medya ve iletişim tecrübelerini Azerbaycan medyası ve siyasetinde etkin kullanan Yahudi toplumu, Azerbaycan halkı tarafından bu milliyetçi yaklaşımları ile takdir kazanmışlardır. Azerbaycan’ın enerji konusunda ki avantajlardan yararlanmak isteyen İsrail petrol ve savunma sanayiinde işbirliğine gitmektedir. Ermeni lobisinin ABD’de etkin siyaset gütmesi ABD’nin Azerbaycan’a karşı savunma sanayiinde mesafeli durmasına neden olmuş bu durum İsrail’in ABD siyaseti dışında çokta görülmeyen bir şekilde Azerbaycan’a destek vermiştir.

İran ise Ermenistan-Azerbaycan arasında ki son Karabağ savaşında Azerbaycan’ı destekleten içindeki Azeri nüfusuna baskılar uygulamış, gösterileri engellemeye çalışmış açık açık olmasa da Ermenistan tezlerini desteklemekten geri kalmamıştır. Mezhep açısından Azerbaycan ile aynı paralelde olan İran’ın bu tutumu dindar Azerbaycanlılar tarafından tepki toplamıştır. Rusya ile dış politikada Suriye politikasından başlamak üzere aynı paralelde politika yapan İran’ın son dönemdeki tutumu Azerbaycan siyaseti açısından hayal kırıklığı olarak değerlendirilmiştir.

Azerbaycan-Ermenistan çatışmasının İran’daki Türk milliyetçiliğinin kitleselleşmesini derinleştireceğini farz eden İran, bu denklemde Türkiye’nin etkin politika yürütmesinden de endişe duyuyor. İran-Türkiye-İsrail-Azerbaycan-Rusya-Suriye denkleminde buzdağının görünen yüzünden çok daha fazlasının olduğu mutlak bir gerçektir.

Son tahlilde Türkiye’nin bölücü örgüte karşı Irak’ta yürüttüğü meşru sınır ötesi harekata karşı İran’ın muhalif tutumu, Türkiye’nin istikrarı için dostane bir tavır olmadığı, Karabağ’da etkin siyaset yürüten Türkiye’ye karşı rövanş alma niyetiyle olabileceği de ihtimal dahilindedir.

Sağlıcakla kalın.

Yazarın Tüm Yazılarını Görmek İçin TIKLAYINIZ