0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Zeytin ülkemizde Akdeniz ikliminin hâkim olduğu Ege, Marmara, Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde kuzeyde Artvin’den güneyde Hatay’a kadar uzanan kıyı boyunca ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde Mardin’e yetiştirilmektedir. Özellikle ülkemiz açısından stratejik bir üründür.

Sıcaklık; zeytinin gelişimini sınırlandıran en önemli faktörlerdendir. Zeytin yetiştiriciliğinde -7 C dereceyi gören sıcaklıklar bu bitkinin yetiştiriciliği açısından problemlidir. Elazığ ilinde Keban Barajının su toplamaya başladığı 1974 yılı ve sonrasında Karakaya Baraj gölünün ise ılıman iklim koşulları açısından ile olan etkileri ile zeytin ilimizde alternatif bir ürün olma eğilimindedir. Zeytin yetiştiriciliği açısından Keban, Ağın ve Baskil kıyı kuşağı sıcaklık değerleri açısından zeytin yetiştiriciliği için ümitvar bölgelerdir.

Elazığ’da yıllık ortalama sıcaklık 12,9 C˚’dir (Atasoy ve Çiftçi, 2020). Zeytin yetiştirilen yörelerde yıllık sıcaklık ortalamasının 15°- 20 °C arasında olması istenir. Zeytin ağacı –7 °C’den daha düşük sıcaklıklara maruz kaldığında, soğuğun şiddetine göre gözlerden başlamak üzere köke doğru kurumalar görülmektedir. Geçen 10 yıl süresince küresel ısınmada önemli bir ölçüde artış olmuştur. 2100 yılına kadar beklenilen küresel değişmeler: Sıcaklıkta 3 °C ’lik bir artma beklenmektedir (Aksay et al., 2005).

Bu beklenen artışın çok daha erken zamanda olacağı düşünülmektedir. Ancak; zaten Keban ve Ağın ilçeleri ile Baskil göl havzası zeytinin yetiştirileceği iklim koşulları açısından sıcaklık değerlerinin uygun olduğu iklim kuşağındadır. Dolu ve kar’ın az yağdığı ve erken eridiği bölgeler zeytin ağacı yetiştiriciliği için uygundur. Siyah ve yeşil sofralık zeytinler uygun dölleyicilerle yetiştirilmelidir. Nispeten soğuk bölgelerde ekilen zeytin’in körpe dönemi olan ilk yıl kışın üzerinin naylon örtü ile örtülmesi fayda sağlayacaktır.

Eğer zeytinlerde soğuk zararı görülmüşse zeytin dal kanserine karşı koruyucu olmak üzere %2’lik bordo bulamacı ile ilaçlama yapılmalıdır. Soğuktan zarar görmüş ağaçlar hemen budanmamalı, toprak ağır bünyeli ve su geçirmeyen bir yapıda olmamalı, taban suyu sorunu bulunmamalıdır. Potasyum ve fosforlu gübreler bitkiyi soğuktan koruma amaçlı olarak dengeli kullanılmalıdır. Soğuğa hassas çeşitler yetiştirilmemeli,  Elazığ ilinde büyük arazilerde üretim yapılmadan çeşit demostrasyon çalışması yapılarak don etkisi test edilerek ona uygun çeşitle bahçe kurulumu tavsiye dilmelidir.

Sağlıcakla kalın.

Literatür

Aksay, C. S., Ketenoğlu, O. ve L. Kurt, 2005. Küresel Isınma ve İklim Değişikliği. S Ü Fen Ed Fak Fen Derg, 25 (2005): 29-41.

Atasoy, A. ve  M. D. Çitçi, 20DEĞİŞEN İKLİM KOŞULLARININ ELAZIĞ OVASI İLE YAKIN ÇEVRESİNİN EKOSİSTEMİNE ETKİLERİ, Eastern Geographical Review 21: 33-52.

Prof.Dr.İNANÇ ÖZGEN

Fırat Üniversitesi

Biyomühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi

Yazarın Tüm Yazılarını Görmek İçin TIKLAYINIZ