0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

 

Apiterapi çeşitli hastalıklardan korunmak için alternatif tıp içinde arı ürünlerinin kullanılmasıdır. Apiterapi’nin amacı hangi yaşta olursa olsun insan sağlığını arttırmada katkıda bulunmaktadır.

Apiterapi uygulamaları genel anlamda antik Mısır, Yunan ve Çin’ e kadar gidebilir. Hipokrat, Pliny, Elder, ve Fitagoras, polenin rahatlatıcı etkisi olduğunu bildirmektedirler. Apiterapi üzerine elimizdeki en eski kayıt yaklaşık 5000 yıl kadar geriye giden bir Sümer tabletidir. Apiterapiye dair daha modern çalışmalar ise, Avusturyalı doktor Phillip Terc’in çabalarıyla 1800’lerin sonuna doğru başlatılmıştır.
Ülkemizde ise özellikle son yıllarda araştırmacılarımızın sayıları az da olsa apiterapiyle ilgili araştırmaları mevcuttur. Yunan tarihçileri bal ve polenin kralların besini olduğunu, ömrü uzattığını ve genç kalmaya yardımcı olduğunu bildirmişlerdir. Kuran’ı Kerim’in Nahl Suresi 68 ve 69. ayetlerinde Cenabı Allah şöyle buyurmuştur.

68. Ayet: Ve rabbin bal arısına şöyle ilham etti: “Dağlardan, ağaçlardan ve insanların kurdukları çardaklardan kendine yuvalar edin.
69. Ayet: Sonra her türlü besleyici ürünlerden ye; rabbinin koyduğu kanunlara boyun eğerek çizdiği yollardan git!” Onların karınlarından, farklı renk ve çeşitlerde şerbet (kıvamından bir sıvı) çıkar ki onda insanlara şifa vardır. İşte bunda da düşünen bir topluluk için açık delil bulunmaktadır.

Modern tıp ilminin, kurucularından olan İbni Sina‘nın yazmış olduğu tıp kitabında (El-Kanun Fit-Tıb) balın tedavi edici yönünü ele alır ve hastalıklara karşı hazırladığı onlarca reçetenin içeriğinde bal kullanır. Karaciğer hasarı olarak da adlandırılan siroz hastalığının tedavisi depresyona karşı da anti-depresan anti-mikrobiyal özelliği ile de hem virüs kökenli hastalıklara/yaralara karşı kullanılmakta hem de kozmetik sektörünün temel maddelerinde birisidir.

 

Bu ürünler tıbbi özellikleri ile çok değerlidir. Bu ürünlerin çoğu anti bakteriyel özelliğe sahiptir. Dokuların tamirine hız kazandırır. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Hastalıklar sonrası sağlığın tekrar kazanımına yardımcı olurlar. Günde 100 gr bal tüketimi alkol, sigara, çay ve kahvenin zararlı etkilerini azaltır. İlaçların yan etkilerini minimize eder. Arı ürünleri; vücuttaki ATP seviyesini arttırarak, dokuların enerji dengesini arttırır, organimanın bağışıklığını arttırır ve birçok toksik ajanın yıkıcı etkisini azaltır. Onlar protein metabolizmasının her dönemine katılırlar. Yaşayan organizmanın dolaşım sistemi için çok gerekli olan nükleik asit sentezine hayatsal katkılarda bulunurlar.

Apiterapi ürünleri içerisindeki Polen dünyanın en iyi besin ürünü olarak nitelendirilir. Global olarak dünyada yıllık olarak 1500 ton polen üretilmektedir. En büyük üreticiler, Çin, Avustralya ve Arjantin dir. Erkek mikrogametofit olan polen, bitkilerin anterlerinin polen hücresi formuna dönüşmesidir. Arı poleni tıp ve beslenme ürünleri için çok değerlidir. Polen çok yönlü kimyasal kompozisyona sahiptir. ; esensiyel aminoasitler, fenolik bileşikler, vitaminler ve pigmentler içermektedir. . Bu içerik; polenin insan sağlığı için önemini ortaya koymaktadır. Arı ürünlerinin antioksidant kapasitesi çiçeğin kaynağının coğrafik orjinine, iklim koşullarına, depolama durumuna ve depolanma sürecine bağlıdır.

Ayrıca polenin; antikanserojen, yaşlanmayı durdurucu ve dokuları yenileyici görevi vardır. Anti bakteriyel etkisi sayesinde insanların enfeksiyonlara direnci arttırmaktadır. Dokulardaki yağ metabolizmasına faydalıdır. katkıda bulunmaktadır. Allerjik hastalıkların tedavisi yanında Zihinsel ve fiziksel yorgunluğu atmaya faydasının yanında, ameliyat sonrası insan vücudunun toparlanmasına kan sisteminde demir eksikliğinin giderilmesinde önleyici rolü bulunmaktadır. Arı polenleri kemoterapi sonrası etkileri hafifletir. Dozların düşük verilmesine yardımcı olur.

Ürünler içerisinde en değerli ve ulaşılması en kolay olan ürün olan; bal, insan sağlığı ve beslenmesi açısından büyük önem taşır. Balın en önemli özelliklerinden biri de antimikrobiyal etkisidir. Balın antibakteriyel kapasitesinden ilk defa 1980 yılında bahsedilmiştir. Bu kapasite iki temel kaynağa dayandırılmaktadır: bunlardan ilki, ışık ve ısı varlığında balda bulunan glukoz oksidaz tarafından üretilen hidrojen peroksidin etkisi; diğeri ise ışık ve ısıdan bağımsız olarak mikrobiyal üremeyi engelleyen nonperoksit aktivitedir. Bal’ın kuru ağırlığının %95-98’i Karbohidratlar, % 2-5’i ise çeşitli ikincil metabolitler ve minerallerdir.

Balın önemli özelliklerinden biri de antioksidan etkisidir. Önemli miktarda glukoz oksidaz, katalaz, askorbik asit, flavonoid, fenolik asitler, karotenoid türevleri, organik asitler, maillard reaksiyonu ürünleri, aminoasitler ve proteinleri içermektedir. Yapılan çalışmalar, aynı türden olan balların, dünyanın farklı bölgelerinden toplanmış olsa dahi yakın antioksidan aktiviteler gösterdiğini kanıtlamaktadır.
Diğer bir ürün olan arı sütünün faydaları saymakla bitmez. Arı sütü özelikle antibiyotiklere karşı çok dayanıklılık gösteren bakterilere [(MRSA (methicillin-resistant Staphylococcus aureus)] karşı etkilidir. Bu önemli sağlık problemlerinin çözümü açısından önemlidir. Bu nedenle son yıllardaki çalışmalar yeni antimikrobiyal yapılar bitki ekstraktları, esensiyel yağlar ve birçok hayvandan elde edilen peptidler önemli çalışma konuları içerisinde olmuştur. Arı sütünün insan, evcil ve çiftlik hayvanlarında sorun oluşturan parazitik nematodlara karşı etkileri çalışılmış, bunun için model nematod olan Caenorhabditis elegans türüne etkileri çalışılmış, Doğal baldan elde edilen LD50 / 100 ng proteins/μL miktarının nematodun % 50 sini öldürdüğü tespit edilmiştir.

Arı zehiri olan Apitoxin işçi arılarının kolonilerini tehlikelerden korumak için iki ayrı abdominal bez tarafından üretilen bir maddedir. Bu ürün; kronik eklem ağrıların tedavisinde romatoid artrit, tendinit, bursitis, deri tedavileri ve nörolojik ağrıların tedavisinde kullanılmaktadır.
Diğer bir ürün Balmumu ise arılar tarafından kovanlarda yavrular için kuluçka yeri olarak, bal ve polen depolanması gibi çeşitli amaçlar için kullanılmaktadır. Balmumu sanayide ise, kozmetik ve eczacılık alanlarında çeşitli amaçlarla kullanılmaktadır.

Sağlık açısından faydalı birçok biyoaktif madde bulunduran ve doğal bir gıda olan arı ürünlerinin alternatif tıpta kullanılması dünya genelinde hızla yayılmakta, arı ürünlerine yönelim tüketicileri önemli derecede cezbetmektedir. Flora açısından çok zengin olan ülkemizde üretilen bal ve ürünlerinin kompozisyonun çok güçlü olması ileri ki yıllarda yapılacak olan yeni arge çalışmaları için ivme oluşturacaktır.
Sağlıcakla kalın.

Prof.Dr.İNANÇ ÖZGEN

Fırat Üniversitesi

Biyomühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi

Yazarın Tüm Yazılarını Görmek İçin TIKLAYINIZ