0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

 

Kargalar hakkında söylenecek çok şey var. Onlar ne uğursuz ne çekilmez ne de önemsenmeyecek yaratıklar. Renklerinin siyah olması, sesleri ile ürkütücü görünseler de aslında yaşamın vazgeçilmezleri. Haydi o zaman. Kısaca bu hayvanın önemli özelliklerini öğrenelim.

Karga; kargagiller (Corvidae) familyasından Corvus cinsini oluşturan, siyah ve zeki ötücü kuşlardır. Kargaların yaklaşık 40 türü vardır, bu nedenle farklı boyutlardadır. Amerikan kargası yaklaşık 17,5 inç (45 santimetre) boyutundadır. Balık kargası yaklaşık 19 inç (48 cm) boyutundadır. Ortak kuzgun çok daha büyüktür ve yaklaşık 27 inç (69 cm) boyutundadır. Kargalar, 12 ila 57 ons (337 ila 1.625 gram) arasında bir ağırlıkta olabilir. Kargalar son derece zeki kuşlardır. Problem çözme becerileri ve harika iletişim becerileri ile tanınırlar. Kargaların 7 yaşındaki çocuğun zekası ile aynı zekaya sahip olduğu söylenir. Örneğin, bir karga kötü bir insanla karşılaştığında, diğer kargalara insanı nasıl tanımlayacaklarını öğretecektir.

Aslında araştırmalar, kargaların bir yüzü unutmadığını gösteriyor. Birçok karga türü yalnızdır, ancak genellikle gruplar halinde yiyecek ararlar. Diğerleri büyük gruplar halinde kalırlar. Bir karga öldüğünde, tüm kargalar, ölü karganın etrafını sarmaktadırlar. Bu cenaze töreni sadece ölülerin yasını tutmak için değil, aile üyelerini neyin öldürdüğünü bulmak için bir araya gelirler. Yas tutma özellikleri vardır. Ardından, kargaların öldürülmesini mütaeakip, mobbing denen bir davranış şekliyle yırtıcıları kovalayacak şekilde toplu hareket ederler. Bazı kargalar göç ederken gerektiğinde bölgelerinden daha sıcak bölgelerine seyahat etmektedirler. Kargalar mahsullere zararlı olabilir, ancak böcek zararlılarını yiyerek kültür bitkilerini önemli zararlardan korumaktadır. Son araştırmalar, kargalar tarafından yenen böceklerin yüzde 60 ila 90’ının tarımsal zararlılar olduğunu göstermiştir. Kargalar; toplayıcı olarak ölü hayvanları ve çöpleri de temizlerler. Aslında, çöp kutularını devirmekle ilgili olarak kargalar sıklıkla suçlanır; ancak, gerçek suçlular genellikle köpeklerdir. Sendikasız temizlik işçileridirler.

 

Kargalar omnivorlardır, bu da neredeyse her şeyi yedikleri anlamına gelir. Kargalar memeliler, amfibiler, sürüngenler gibi küçük hayvanları, yumurtalarını ve leşlerini yemektedirler. Ayrıca böcekleri, tohumları, tahılları, kabuklu yemişleri, meyveleri, böcek olmayan eklembacaklıları, yumuşakçaları, solucanları ve hatta diğer kuşları yerler. Kargaların çöp yedikleri ve yiyecekleri kısa süreli, ağaçlarda veya yerde sakladıkları da kaydedilmiştir. Kargalar genellikle doğdukları yere yakın dururlar ve bölgenin genç civcivlerini yetiştirmeye ve korumaya yardımcı olurlar. Yavru doğurma zamanı geldiğinde, çiftleşen bir çift, dallar, ince dallar, saç, sicim, ağaç kabuğu, bitki lifleri, yosunlar, kumaş ve diğer malzemeleri kullanarak yerden 15 ila 60 fit (4,5 ila 18 metre) yükseklikte bir yuva inşa eder. Yuvalar, 1.5 ila 2 fit (46 ila 61 cm) çapındadır. Dişi dört ila beş yumurta bırakır ve onları 18 gün kuluçkaya yatırır. Dört haftada civcivler yuvayı terk edebilirler, ancak ebeveynleri yaklaşık 60 günlük olana kadar onları beslemeye devam eder. Kargalar ortalama 14 yıla kadar yaşayabilir.

Kargalar Antik Yunan ve Roma’da uzun ömürlülüğün sembolü olmuştur. Plutarkhos’un Hesiodos’un kayıp bir eserinden aktardığına göre, karganın ömrü insan ömrünün dokuz katıdır (Anonymos, 2020 a). Apollon’un kutsal kuşudur. Afyonkarahisar halk kültüründe de karga efsanelere konu olmuştur. Bu efsanede Karga’nın Tanrının bir buyruğunu iletme görevini karga’ya vermesi, karga’nın bu buyruğu değiştirerek ölülere iletmesi ile insanın kıyamet günü yeniden dirilmesinin önüne geçtiği şeklinde bir hikaye örülmüştür (Anonymous, 2020 b). Aisopos, masallarının büyük bir kısmında kargalara yer vermiştir. Bütün semavi dinlerin ortak bir dille hikaye ettiği Hâbil ile Kâbil kıssasında, ilkinin ölümü üzerine defin işleminde diğerine rehberlik eden hayvanın bir karga olduğu söylenmektedir. Kargaların özellikle Arap kültüründe uğursuzluk sembolü olarak görülmesinin sebebi, dilcilerin ğurab kelimesi ile ilgisinin olması ve bunun ayrılık anlamına gelmesi nedeniyle etimolojik benzerliğe dikkat çekilmiştir. Bir karga türünün; yaygın kanaate göre, Hz. Nuh’un gemisinden ayrılan ilk hayvan olması da bu ayrılığı destekleyen bir kanı olmuştur (Kavak, 2013). Kargalarla ilgili bazı atasözleri de bulunmaktadır. Kargalar ötmeye başlayınca bülbüller susar (Mevlana), Besle kargayı oysun gözünü (Türk Atasözü), Fırçalansan da siyah karga beyazlaşmaz (Gürcü Atasözü), Kargalarla yarenlik eden güvercinin tüyleri beyaz kalır ama kalbi kararır (Alman Atasözü) Bülbüle güllük, kargaya küllük yaraşır gibi.

Karga ile ilgili biraz da bizler bazı cümleler üretelim:

Karga üzülme, sadece karalar bağlayan sen değilsin.

Karga sesi bazen, insan sesinden daha hayırlıdır.

Siyah kıyafet bu kadar mı yaraşır bir hayvana, bu sende ki ses olmasa.

Karga suç senin siyahında değil, suç uğursuz beyinlerde.

Karga kardeş neredesin.? Çöpümle hayır işleyesim geldi.

Cenaze törenleri siyah giymeyi senden mi öğrendi siyahların efendisi.

Karga gibi Gak demeden, Guk demeyi öğrenenlerdenmisin ?

Karga gibi ağlaşma cenaze başında, mevta beyazlar giymiş melekler başucunda.

Bülbüle sormuşlar? Karga mı güzel şarkı söyler sen mi?. Karga cevabı vermiş, Bülbül. !! Neden diye sormuş lar? Senin sesin, Karga’dan daha güzel halbuki?. Bülbül de şöyle cevap vermiş: Artık benim sesimi duyacak kulak kalmadı !!

Sağlıcakla kalın.

Prof.Dr.İNANÇ ÖZGEN

Fırat Üniversitesi

Biyomühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi

Literatür Anonymous,2020a.. Karga ve Mitoloji. http://universumcorpusnostrum.blogspot.com/2012/11/karga-ve-mitoloji.html. Alıntılanma Tarihi. 11.11.2020.

Anonymous,2020b.KargasesiEfsanesihttps://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/afyonkarahisar/kulturatlasi/karga-sesi. Alıntılanma Tarihi. 11.11.2020. Bradford, A., 2017. Facts About Crows.Live Science. https://www.livescience.com/52716-crows-ravens.html. Alıntılanma tarihi: 09.11.2020.

Kavak, F., 2013. Klasik Arap Edebiyatı Kaynaklarında Karga Motifi. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 22 (1): 117-142.

Yazarın Tüm Yazılarını Görmek İçin TIKLAYINIZ