Anne ve babadaki psikiyatrik hastalıklar, gençlerde depresyon riskini artırıyor. Bu nedenle aileler, ergenlik dönemindeki çocuklarının ruhsal durumundaki değişimlere karşı duyarlı olmalı ve depresyon belirtilerini gözden kaçırmamalıdır.
Ergenlik Depresyonu Neden Önemlidir?
Depresyon, tedavi edilmediğinde kronikleşebilir ve kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Özellikle ergenlik döneminde erken tanı ve tedavi, çocuğun duygusal, sosyal ve akademik gelişimi açısından kritik bir role sahiptir.
Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi’nden Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzm. Dr. Sebile Aslı Eke, aile içi çatışmaların ve olumsuz aile ortamlarının depresyon ve kaygı bozukluklarına zemin hazırlayabileceğini ifade ediyor.
Aileler Nelere Dikkat Etmeli?
- Depresyon Belirtileri:
- Mutsuzluk, keyifsizlik, içe kapanıklık
- Sinirlilik, öfke kontrolü zorlukları
- İlgi kaybı, hiçbir şeyden zevk alamama
- Uyku ve iştah problemleri
- Okul başarısında düşüş
- Kendine zarar verme ve intihar düşünceleri
- Akranlardan uzaklaşma ve sosyal izolasyon
- Sosyal İlişkiler:
Akran zorbalığı veya yalnızlık hissi, gençlerin depresyon riskini artırabilir. Akranlarıyla uyum sorunu yaşayan gençlerde özgüven eksikliği ve sosyal kaygılar gelişebilir.
Depresyonun Nedenleri
- Genetik ve Çevresel Faktörler:
- Anne veya babadaki depresyon öyküsü.
- Ailede intihar öyküsünün bulunması.
- İstismar veya ihmal gibi travmatik yaşantılar.
- Aile İçi Çatışmalar:
Aşırı düzeyde aile içi çatışmalar, gençlerin ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Tedavi Yöntemleri
- Hafif Düzey Depresyon:
Psikoeğitim, destekleyici müdahaleler ve aile-okul desteği.
- Orta Düzey Depresyon:
Bilişsel davranışçı terapi, kişilerarası terapi ve şefkat odaklı terapi gibi yaklaşımlar.
- Ağır Düzey Depresyon:
Psikofarmakolojik tedaviler, terapiye ek olarak ilaç kullanımı.
İntihar riski taşıyan durumlarda yatarak tedavi gerekebilir.
Ebeveynlere Öneriler:
- Çocuklarını yargılamadan dinlemeli ve anlaşıldıklarını hissettirmelidirler.
- Depresyon belirtileri fark edildiğinde gecikmeden bir çocuk ve ergen ruh sağlığı uzmanına başvurulmalıdır.
Erken tanı ve doğru müdahale, ergenlik depresyonunun üstesinden gelmek ve sağlıklı bir ruhsal gelişim sağlamak için hayati önem taşır.