DOLAR 32,3679 0.1%
EURO 34,9761 -0.32%
ALTIN 2.324,360,22
BITCOIN 2259627-0,69%
Elazığ

AÇIK

13:15

ÖĞLE'YE KALAN SÜRE

Küçük ve orta ölçekli esnafın rekabette zorlandığı zincir marketlere ilişkin yeni kriterler belirlendi

Küçük ve orta ölçekli esnafın rekabette zorlandığı zincir marketlere ilişkin yeni kriterler belirlendi

ABONE OL
Şub 11, 2022 08:40
Küçük ve orta ölçekli esnafın rekabette zorlandığı zincir marketlere ilişkin yeni kriterler belirlendi
0

BEĞENDİM

ABONE OL

 Şubeleri on binleri aşan zincir marketlerin zengin çeşit yelpazesiyle her köşe başında bulunması birçok esnafı olumsuz etkilerken mahalle bakkaliyesi kültürünü de yok ediyor. 

 

ELAZIĞLI ESNAFLAR “ZİNCİR MARKETLERİN BU MEMLEKETE KATKILARI YOK” 

Türkiye’nin 81 il ve 914 ilçesinde şubeler açan ve sayıları on binlerle ifade edilen zincir marketlerin gıdadan temizlik ürünlerine, et ve süt ürünlerinden kozmetiğe, sebze ve meyve reyonundan aktüel ürün olarak adlandırılan elektronik, zücaciye, giyim ve oyuncak sektörüne kadar geniş yelpazede mal hizmet satışı yapması küçük esnafı iş yapamaz hale getirdi.

Konu ile ilgili konuşan Elazığlı esnaflar söz konusu zincir marketlerin, yerli ve küçük esnafın kepenk indirmesine sebep olduğunu dile getirerek yetkililerin bu duruma el atmasını ve halkın da kendi esnafına sahip çıkma noktasında duyarlı olmasını istedi.

Zincir marketlerden sonra eve teslim market uygulamaları da mahalle bakkalına büyük bir darbe vurdu. Artık herkesin bakkaliye ürünü sattığını belirten bakkal esnafı, “Kar zinciri de satıyorlar ekmek de. Onların ürünü aldığı fiyata biz satamıyoruz bile. Oysa bakkallar mahallenin en önemli esnafıdır” diyor. Sektör temsilcileri de market uygulamalarında mahalle bakkallarına öncelik verilecek bir sistem oluşturulmasını talep ediyor.

Son dönemde süpermarket zincirlerinin ve e-ticaret uygulamalarının yayılması en çok mahalle esnafını etkiledi. Özellikle her sokakta bulunan bakkallar, eve teslim uygulamalarının gelişmesi ile beraber zor günler yaşıyor. Son yıllarda müşterilerin gün gün eridiğini ifade eden mahalle esnafı, “Bu uygulamalar artık her sokağa girdi. Önceden zincir marketlerle mücadele etmeye çalışıyorduk. Onlar bizim müşterilerimizin büyük bölümünü almıştı. Şimdi de e-ticaret uygulamaları geldi. Bunlar araba zinciri de satıyor ekmek de. Böyle olmaması lazım. Mahalle esnafına büyük zarar veriyorlar” diyor.

Zincir market veya mağazalarda yapılan ciroların yerli halka bir fayda sağlamadığını söyleyen Demir, “Zincir marketlerin kazandığı paralar Diyarbakır’a değil batıya gidiyor. Halkımız bu marketlerde harcadığı paranın kendi memleketlerine bir fayda sağlamayacağını bilmeli. İnsanlar kendi memleketinin esnafından alışveriş yaptıkları zaman yine kendileri kazanç sağlayacaktır. Çünkü o para dönüp dolaşıp yine kendisine gelecektir. Diyarbakır dışına aktarılan paranın eksikliğini hepimiz yaşayacağız.” ifadelerini kullandı.

Büyük zincir marketlerden alıveriş yapanların küçük esnafa karşı tutumunu değerlendiren Demir, “Mahalledeki yerli esnaftan değil de zincir marketlerden alışveriş yapanlar, paraya ihtiyaçları olduğunda gelip bizden nakit istiyorlar. Bu kişiler parası olduğu zaman da alışverişini büyük marketlerden yapıyorlar. Bazıları da dünya kadar aldığı eşyaya verdiği parası gözüne gelmiyor, gelip küçük esnaftan ücretsiz poşet alıyorlar. Bu tür durumları çok yaşıyoruz. Halkımızın biraz düşünceli olmasını ve kendi yerli esnafından alışveriş yapmalarını istiyoruz.” dedi.

Zincir marketlerin zücaciye ürünleri satmasını doğru bulmadığını söyleyen Mehmet Selim Aybar, “Bir marketin çaydanlık veya kaşık-çatal satması doğru değil. Bu durum bizim satışlarımızı ciddi manada olumsuz etkiliyor. Ayrıca zincir marketlerde satılan elektrikli ev eşyası ürünlerin birçoğunda sıkıntı yaşanıyor. Buranın yerli esnafı olarak her zaman sattığımız ürünün arkasındayız. Müşterilerimizin ürünlerimizle ilgili her şikayetini bizzat çözmeye çalışıyoruz. Ama genellikle zincir marketler gelen şikâyetleri kulak ardı ediyorlar.” ifadelerini kullandı.

 

ZİNCİR MARKETLERE YENİ KRİTERLER YOLDA 

Küçük ve orta ölçekli esnafın rekabette zorlandığı zincir marketlere ilişkin yeni kriterler belirlendi. Bir türlü yasalaştırılamayan Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun Taslağı, acil talepleri karşılayacak şekilde birkaç maddelik torba teklif hâlinde Meclis’e sunulacak. Hazırlanan torba teklifle 1.500 metrekareden büyük mağazalar hariç olmak üzere zincir gıda marketlerinde tütün ürünleri, mobilya, cep telefonu, elektronik eşya ve beyaz eşya satışı yasaklanacak. Züccaciye, tekstil ürünleri gibi mallarda ise marketlerin büyüklüklerine göre yasak getirilecek.

Mahalle bakkalları başta olmak üzere küçük ve orta ölçekli esnafın rekabette zorlandığı zincir marketlere ilişkin yeni kriterler belirlendi. AK Parti, bakkalları zincir marketlerle rekabet edebilir hâle getirecek torba teklif hazırlıklarını başlattı. Yıllardır tartışılmasına rağmen bir türlü kanunlaştırılamayan Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun Taslağı, acil talepleri karşılayacak şekilde birkaç maddelik torba teklif şeklinde Meclis’e sunulacak. Perakende ticaretle ilgili çerçeve kanun ise bütün paydaşlarla yapılacak değerlendirmelerden sonra gündeme getirilecek.

TESK Başkanı Bendevi Palandöken de geçtiğimiz günlerde, zincir marketlere ekmek ve sigara satılması yasağı getirilmesini talep etmişti. AK Parti’nin hazırladığı torba teklifle, özellikle zincir marketlerde satılamayacak ürünler belirlenecek. AK Parti ekonomi kurmayları “Sektör temsilcileri öncelikle bu taleplerinin karşılanmasını istiyor. Artık esnaf, zincir marketlerle baş edemiyor. Rekabet edemiyorlar. Çünkü zincir marketler gidip tarladan ürünü alıyor; aracı yok, getirip rafta satıyor. Veya mesela bir süt fabrikası ile anlaşıyor. ‘Sadece bana üreteceksin’ diyor. Fiyatı belirliyor. Üretim sadece o market zinciri yapılıyor. Üretici de bir anlamda bunlara mahkûm oluyor. Küçük esnaf ise aracılardan alıyor. Nasıl rekabet edecek? Her sektör etkileniyor, zincir market elektronik eşya satıyor, karşı dükkânda aynı ürünleri satan esnaf etkileniyor. Bunlara izin verilmeyecek” dedi.

KÜÇÜK ESNAF KORUNACAK 

Hazırlanan torba teklifle, zincir marketlerin açılmasına ilişkin kriterler ile büyüklüklerine göre hangi ürünleri satamayacakları belirlenecek. 1.500 metrekareden büyük mağazalar hariç olmak üzere zincir gıda marketlerinde tütün ürünleri, mobilya, cep telefonu, elektronik eşya ve beyaz eşya satışı yasaklanacak. Züccaciye, tekstil ürünleri gibi mallara da marketlerin büyüklüklerine göre satış yasağı getirilecek.

Belli ürünler için satış yasağı getirilmesinin ‘serbest ticareti engelleyeceğine’ yönelik eleştirilere karşı ise AK Parti kurmayları “Devletin vatandaşını, özellikle korunmaya ihtiyacı olan kesimleri gözetmek gibi bir sorumluluğu var. Sınırlama ve kriter koyabilir. Bu serbest ticarete uygun olmayan bir durum olmaz. Bazı ürünlerde satış kıstası olacak. Cep telefonu, beyaz eşya ve sigara, özellikle bunlar her yerde satılamayacak. 100 metrekarelik yerde buzdolabı satıyor. Bunu yapamayacak. Ama 5 bin metrekarelik bir alan varsa belli ürün gamları olabilecek. Ama burada bakıyorsunuz, zincir marketlerin en büyüğü 400 metrekaredir. Buralarda kesinlikle ürün sınırlamaları olacak” değerlendirmesini yaptı.

ANALİZ—Bakkal Kokusu 

Mahalle Bakkalı.

İtimat Kasabı, Kanaat Bakkaliyesi

Güven, temiz el, titiz, emin, sağlam, güvenil gibi in­sana emniyet hissi veren isimleri vardı dükkânların… Onlar ya bakkal amcamızdı ya manav ağabeyimiz…

Dert ortağımızdı onlar bizim. Bakkal; eczane, kırtasi­ye, manav, tuhafiye ve pazar demekti bir bakıma… Yoksul sokaklar arasında yaz aylarında kapısına sineklik takılan bu bakkallar, mahallenin can simidiydi desek yeridir…

Bakkalların kalın veresiye defterleri olurdu, kasapların da… Ay sonunu maaş alacak babalar; analar ve çocuklar kadar onlar da iple çekerdi… Defterde rakamlar büyür, ödemeyi aksatan olursa seslerini çıkar­maz, sabırlı beklemeleri sürerdi. Sonra bir gün komşusu olan adam, kendi defteriyle çıkagelir ve uzun uzun hesaplar yapılır, bu arada bakkal gelen komşusuna bir şeyler ikram eder, ödemeden sonra illa helâllaşılırdı. Hesap yapılırken veresiye alan müşteri ve bakkal bu defterleri karşılaştırır,

Defterlerden birine yazılmamış bir şey varsa, tahkik edilir ve neticede anlaşılırdı. Yine de her ihti­male karşı helâllik almadan içleri rahat etmezdi insanların ve her ikisi de haklarını helâl ederdi. Acil paraya ihtiyacı olan kadıncık­lar çocuklarını bakkala koşturur ve elden para bile alırlardı.

Bu yazı yorumlara kapatılmıştır.

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.